Ý nghĩa và cách chuẩn bị, sắm lễ vật, bài văn khấn lễ Tảo Mộ tiết Thanh Minh đúng chuẩn

“ Thanh Minh trong tiết tháng ba

Lễ là tảo mộ, hội là Đạp Thanh”

Thanh Minh là 1 tiết khí trong 24 tiết khí theo quan niệm của ông cha ta từ ngày xưa. Đây là thời điểm chấm dứt hiện tượng mưa phùn, nồm ẩm. Thời tiết bắt đầu trở nên trong sáng và dễ chịu hơn do nhiệt độ tăng cao còn độ ẩm thì giảm xuống. Bởi vậy, cha ông ta đã lựa chọn tiết Thanh Minh là thời điểm để tiến hành sửa sang và đắp lại đất lên mộ của những người đã khuất (hay còn gọi là Tảo mộ). Ngoài ra, nhân lúc đi tảo mộ vào tiết Thanh Minh, mọi người thường dạo chơi ngắm cảnh vật, cây cỏ xung quanh tươi tốt, nên còn được gọi là Đạp Thanh.

Những công việc chính trong lễ tảo mộ

Tảo là quét dọn, sửa sang, chăm sóc… Mộ là mộ phần của ông bà, tổ tiên. Tảo mộ là sửa sang, quét dọn mộ phần của những người thân trong gia đình, dòng tộc. Đây là 1 phong tục của người Việt từ xa xưa nhằm bày tỏ lòng hiếu thảo, nhớ thương và kính trọng của con cháu đối với những người thân đã mất. Tảo mộ giúp cho phong quang quanh phần mộ trở nên thoáng đãng, hanh thông hơn.

Người đi tảo mộ cần chuẩn bị cuốc, xẻng để đắp lại mộ phần cho thật đầy đặn, tròn trịa. Rẫy sạch cây cỏ hoang dại mọc xung quanh, vừa giúp tạo cảnh quan sạch sẽ cũng như tránh các loài động như chuột, rắn… đào hang làm tổ phạm tới linh hồn của những người đã khuất. Cũng không nên trồng các loại cây có rễ mọc sâu. Bởi khi cây phát triển bộ rễ sẽ ăn sâu xuống đất và chọc tới phần di hài, gây ảnh hưởng không tốt về mặt tâm linh.

Trong khi các thanh niên, trai tráng lo việc dọn dẹp, sửa sang thì các bậc cao niên sẽ lo việc cúng khấn tổ tiên. Trẻ em cũng được tham gia việc tảo mộ. Việc này để giúp các em, các cháu vừa có thể biết được vị trí phần mộ của ông bà tổ tiên vừa có thể học hỏi dần việc bày tỏ lòng kính trọng của con cháu với tổ tiên. Những người làm ăn, công tác xa nhà quanh năm nên cố gắng trở về vào mỗi dịp tảo mộ để xum vầy cùng với gia đình và tổ tiên.

Sau khi đã sửa sang lại phần mộ xong, thì con cháu sẽ tiến hành thắp hương, đặt hoa quả lên phần mộ và thành tâm khấn vái mời ông bà, tiên tổ trở về cùng xum họp với gia đình, dòng tộc.

Khi thắp hương cho phần mộ của người thân xong, bạn cũng nên thắp hương và thành tâm khấn vái tại các ngôi mộ xung quanh hoặc các mộ phần vô chủ quanh đó.

Cách sắm lễ tảo mộ vào tiết Thanh Minh

Lễ sắm vào dịp tảo mộ tiết Thanh Minh khá đơn giản chứ không quá cầu kì, bao gồm:

- Hương đèn

- Trầu cau

- Tiền vàng

- Rượu thịt (có thể là chân giò luộc, gà luộc hoặc là 1 vài khoanh giò nạc)

- Hoa quả.

Sau khi đã sắm sửa lễ vật xong thì gia chủ đặt lễ vào chỗ thờ tự chung. Thắp hương đèn, vái ba vái vị thần Thổ địa rồi tiến hành khấn.

Văn khấn lễ tảo mộ tiết Thanh Minh

Bài văn khấn Lễ âm phần long mạch, sơn thần thổ phủ

Văn khấn lễ âm phần Long Mạch, Sơn thần thổ phủ nơi mộ

Nam mô a di Đà Phật

– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần:

– Con kính lạy các ngài Thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày: …

Tín chủ (chúng) con là: …

Nhân tiết Thanh Minh (hoặc là nhân tiết thu, tiết đông, hoặc nhân ngày lành tháng tốt.. .) tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị Tôn thần lai lâm chiếu giám.

Gia đình chúng con có ngôi mộ của …

Táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp (hoặc tảo mộ, bốc mộ…) vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng Thần linh, Thổ công, Thổ phủ Long Mạch, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ và Chư vị Tôn thần cai quản trong khu vực này, chúng con kính mời các vị chư Thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.

Nam mô a di Đà Phật

Bài văn khấn Lễ vong linh ngoài mộ

Nếu viết văn khấn ra giấy thì đọc, xong hoá ngay cùng tiền vàng. Trong khi đợi tuần nhang thổ địa thì mọi người trong gia đình đi viếng thăm các ngôi mộ của gia đình mình, thắp lên mộ mấy nén. Đứng trước ngôi mộ và khấn:

Văn khấn lễ vong linh ngoài mộ

- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

- Con Kính lạy Hương linh … Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ Khảo …

Hôm nay là ngày: …

Nhân tiết: …

Tín chủ (chúng) con …

Ngụ tại: …

Chúng con và tòan thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dầy, gây dựng cơ nghiệp của … chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh … lai lâm hiến hưởng. Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ, cho được dầy bền, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc. Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm Thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh … Phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên, làm phúc cúng dâng Tin Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về Tiên Tổ.

Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều dữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hờ tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Khi đã khấn xong, gia chủ đợi hết 2/3 tuần hương thì đi lễ tạ các nơi, hóa vàng và xin lộc. Sau đó mọi người trở về làm lễ gia thần và gia tiên tại nhà.